Kontrola trzeźwości pracowników w 2023 roku

Od 21 lutego 2023 roku obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca istotną zarówno dla pracodawców jak i pracowników nowelizację przepisów prawa pracy – kontrole trzeźwości pracowników.

Czy przed wprowadzeniem nowych przepisów pracodawca miał możliwości przeprowadzać badań trzeźwości pracowników?

Taka możliwość istniała.

Pracodawca mógł przeprowadzić badanie pracownika, jeśli:

  • miał podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo
  • spożywał alkohol w czasie pracy.

Wtedy pracodawca był obowiązany do niedopuszczenia pracownika do pracy i wydania odpowiedniej decyzji. Badanie mogło być przeprowadzane przez organ wyznaczony u pracodawcy. W przypadku braku zgody pracownika na badanie w zakładzie pracy, pracodawca mógł żądać poddania się badaniu przez uprawniony organ, np. przez funkcjonariusza policji. Pracownik także mógł żądać przeprowadzenia badania.

Zmiany wprowadzone do Kodeksu pracy w 2023 roku

Po najnowszych zmianach pracodawca może przeprowadzić prewencyjną kontrolę trzeźwości grup pracowników, jeśli wykonywanie pracy po użyciu alkoholu może zagrażać „życiu i zdrowiu pracowników lub innych osób lub ochronie mienia”. Ważne, by pracownik był poinformowany o możliwości przeprowadzenia takich badań.

Wprowadzane przepisy w sposób szczegółowy regulują warunki, jakie musi spełnić pracodawca, by prawidłowo przeprowadzać badania pracowników.

Określono podstawę do przetwarzania  wrażliwych danych osobowych pracownika. Dane można przechowywać w aktach osobowych pracownika, nie dłużej jednak, niż przez rok. Ustawa przewiduje także wyjątki np. gdy pracownika, w związku z wynikiem badania ukarano karą porządkową lub naganą.

Pracodawco, kogo możesz przebadać? Czy tylko pracownika?

Najnowsze zmiany pozwalają na kontrolę wszystkich zatrudnionych, a nie tylko pracowników. Dotychczas spod zakresu kontroli wyłączeni byli m.in. zleceniobiorcy.

Obecnie pracodawca może kontrolować także inne osoby, z którymi przedsiębiorca zawarł umowy. Dotyczy to także przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek (jednoosobowe działalności gospodarcze). Dla tej grupy osób, stosuje się odpowiednio przepisy prawa pracy, wprowadzone nowelizacją z lutego 2023 roku.

Procedura kontroli trzeźwości pracowników musi być ustalona w Regulaminie pracy.

Warto zatem rozważyć pomoc adwokata przy aktualizacji Regulaminu pracy i wprowadzeniu kontroli trzeźwości w zakładzie pracy. Pomoc adwokata może polegać na wyjaśnieniu możliwości, które ma obecnie pracodawca oraz wdrożeniu odpowiednich rozwiązań.